DUYGUSAL YEME BOZUKLUĞU (EMOTİONAL EATİNG DİSORDER)
Yeme bozukluklarında yer alan ve çoğu insanın yaşadığı bir yeme problemi olan duygusal yeme bozukluğu, kişinin deneyimlediği olumlu ya da olumsuz duygular ile başa çıkma yolu olarak yeme yemeyi görmesidir. Bu başa çıkma durumu davranışın devam etmesiyle bir savunma mekanizması haline gelebilir ve kişinin alışkanlığına dönüşebilir. Olması gereken miktar ve öğün, kişinin duygusal durumuna bağlı olarak artış gösteriyorsa o kişide bu tür yeme bozukluğu tespit edilebilir. Öncesinde bu tür duygulanım sebepli bozukluk, obeziteden başka bulimia nervoza ve tıkanırcasına yemek yeme bozukluğu (binge eating) ile ilişkilendirilmiştir. Daha sonrasında ayrı bir yeme bozukluğu türü olarak ayrılan duygusal yeme bozukluğu, tıkanırcasına yemek yeme bozukluğunun ön evresi olarak tanımlanmıştır.
Sebepleri incelendiğinde, stres, kaygı, öfke ve üzüntü duygu durumları içinde bulunan kişi, geçici bir çözüm olarak kendini yemek yemeye verir ve bu olumsuz duygularını bastırmaya çalışır. Sadece olumsuz duygular ile sınırlı değildir. Kişinin herhangi bir başarı elde etmesiyle kendini ödüllendirmesi, bu başarıyı yemek yiyerek kutlaması da duygusal yeme bozukluğunun sebepleri arasındadır. Özellikle kadınlarda görülen bu problem aile içerisindeki huzursuzlukları ve iş yerindeki stresli durumları bastırmada ortaya çıkabilir.
Sorunlarını yemek yeme davranışlarıyla çözdüğünü düşünen kişiler yaşadıkları hızlı kilo artışı, bunun beraberinde getirdiği suçluluk ve utanma duygularını gidermede tekrar yemek yemeyi çözüm olarak görür ve böylece bir döngü içinde duygusal yeme bozukluğu yaşayabilir. Araştırmalar bu bozukluğa sahip olan kişileri şu şekilde genellemiştir: Kilo almaktan korkan bireyler, kendisi için faydalı olacak diyeti uygulayamayan bireyler (kendini kısıtlamanın davranışı bozması), beden kitle endeksinin üstünde olan bireyler. Duygusal yemek yeme ile ilgili ortaya atılan teoriler de bu kesimin daha sık karşılaşmasını destekleyecek niteliktedir: İçseldışsal obezite teorisi, kaçış teorisi ve kısıtlama teorisi.
Duygusal yeme bozukluğunun da diğer yeme bozuklukları gibi çözümleri elbette vardır. Öncelikle uzman bir danışman kontrolünde bu tür bozukluğa sebep olan duygu ve inançlar tespit edilmeli ve danışmanla birlikte bir yol haritası çizilmelidir. Bu yeme bozukluğunu tetikleyen sebepler belirlenmeli ve bu kısır döngüyü kıracak çözümler üretilmelidir. Hangi duygu durumlarında yemek yeme isteği artıyor? Hangi duyguları bastırmak için bu davranışa yönelme oluyor? Toplumun ve kültürün dayattığı herhangi bir düşünce yapısı bu duruma sebep oluyor mu? gibi sorularla bozukluğun oluşmasındaki temel ögeler ortaya çıkarılabilir. Kişi bu durumla süreç içinde yüzleştirilmeli, yaşadığı olumlu ve olumsuz durumlarla başa çıkmada tek çözümün yemek yeme eylemi olmadığı konusunda farkındalık kazanmalıdır. Sorunları ile mücadele etmede farklı çözüm yolları bularak yemek yeme davranışının azaltılmasıyla birlikte duygusal yeme bozukluğuna sahip birey bu döngünün içinden çıkarılmış olacaktır.