Uyku probleminin altında yatan birçok farklı sebep olabilir. Uyku bozukluğu konusunda sık karşımıza çıkan durum anne babaların tutum ve sınır problemlerinden kaynaklanan sorunlardır. Çocuklarda depresyon, yaygın kaygı problemleri, dikkat eksikliği ,dürtüsellik hiperaktivite problemi, vb. durumlara uyku bozukları eşlik edebilmektedir. Süreç içinde yaşanan stresli olaylara en sık verilen tepkilerden biri uyku bozukluklarıdır. Uyku bozuklukları öğrenme, dikkat ,konsantrasyon ,odaklanma ,gerginlik ,öfke problemleri gibi durumlara yol açabilmektedir.
ÇOCUKTA GECE KABUSU
Özellikle görüldüğü yaş grubu 3 – 5 yaştır. Çoğunlukla uykunun ikinci yarısında ilerleyen geç saatler ortaya çıkar. Stres ,korku ve kaygının yoğun yaşandığı dönemlerde daha sık olabilir. Özgül bir tedavisi yoktur. Altta yatan sebeplerin danışmanlık sürecinde ele alınması önemlidir. Çocuklarda uygunsuz korku içeren çizgi film veya video oyunlarına maruziyet sonrası artış gösterebilmektedir. Yine stres ve kaygı dönemlerinden sonra artış gösterebilir.
ÇOCUKTA GECE / UYKU TERÖRÜ
1,5 – 10 yaş arası sık görülür. Okul öncesi çocuklarda görülme sıklığı % 40’tır. Çocuk uyuduktan 2 – 3 saat sonra korku içerisinde bağırarak veya ağlayarak, yatağının içinde oturur. Gözleri açıktır, ancak bakışlar boş ve donuktur. 30 saniyeden 3 dakikaya kadar süresi değişebilir. Çok yorgun olunduğu zamanlarda artış gösterebildiğinden gündüz uykusu önerilebilir. Zaman çizelgesi ile programlı uyandırma da bazen etkili olabilir. Oyun terapi ,aile danışmanlığı ile altta yatan nedenlerin ele alınması gerekmektedir.
ÇOCUKTA UYURGEZERKLİK
Çocuklarda görülme sıklığı % 15’tir. En yoğun 4 – 8 yaş arası başlar, ergenlik döneminde azalır. Tekrarlayıcı bir şekilde , uyku sırasında kalkma ve gezinme şeklinde gözlenir. Gözler yine açık ve donuktur.
ÇOCUKTA UYKU SORUNU İLE NASIL BAŞEDİLİR?
Uyku saatlerini belirleyin, uygun sınırlar koyun ve kararlı ve tutarlı davranın. Çocuk her gece belli saatlerde uyku terörü ve uyurgezerlik sorunu yaşıyorsa saati gelmeden 15 dakika/yarım saat önce çocuğu uyandırıp tekrar uyumasını sağlayın.Uyku öncesi rutininize yeterli zamanı ayırın ve bu sürede çocuğunuzun sevdiği oyun ve etkinliklere önem verin.Çocuğunuz gece uyanmalarında sizin yatağınıza geliyorsa, alışkanlık halini almaması için onu yatağına geri götürün. Korkuyorsa yanında kalıp rahatlamasını sağlayın.Gece kabuslarının nedeni gün içinde yaşadıkları herhangi bir şey veya televizyonda izledikleri olabilir. Bazen de nedensiz kabuslar görebilirler. Çocuğunuz geceleri korktuğunu söyleyerek uyanıyorsa, mutlaka yanında olup onu rahatlatın ve kendini güvende hissedene kadar yanında kalın. Bu durum her gece tekrarlıyorsa, Çocuğunuzun sizi yanında tutmak için mi böyle davrandığını yoksa gerçekten mi korktuğunu anlamaya çalışın.Yatağa aç olarak ya da aşırı tok olarak yatırmayın. Çikolata gibi gece uyarıcı özelliği olan besinlerden uzak tutun.Uykudan önce sakin ve aile ile beraberce zaman geçirebileceği etkinlikler, uyku törenleri (masal anlatmak, ninni söylemek vb.) düzenleyin.Odasının çok karanlık olmamasına, ortamın ısısının yeterli olmasına, odanın havalandırılmasına özen gösterin.